Του Τάσου Δασόπουλου
Παρά την ταχεία αποκλιμάκωση που θα έχει και για τον Απρίλιο ο Δείκτης Τιμών Kαταναλωτή, κανείς δε θα μπορεί να ισχυριστεί ότι το πρόβλημα της ακρίβειας στην Ελλάδα, έχει αρχίσει να υποχωρεί.
Μετά τη χθεσινή, αρχική πρόβλεψη της Eurostat για αποκλιμάκωση του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή για το Απρίλιο στο 4,5% από 5,6% το Μάρτιο, ο Εθνικός Δείκτης τιμών Καταναλωτή θα βρεθεί κάτω από το 4%.
Αιτία θα είναι και πάλι, τα ειδικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας, η οποία χτυπήθηκε το 2022, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις εντός της ΕΕ στα τιμολόγια του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, λόγω της μεγάλης εξάρτησης από τις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων.
Με την – σχεδόν κάθετη – πτώση των τιμών της ενέργειας, κυρίως του φυσικού αερίου, οι περσινές μεγάλες αυξήσεις έγιναν φέτος μεγάλες μειώσεις, με τον ελληνικό πληθωρισμό, να βρίσκεται από 2- 2,5% χαμηλότερα από το μέσο πληθωρισμό της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με την Eurostat, οι τιμές της ενέργειας για την Ελλάδα βρίσκονται σε σταθερή πτώση η οποία για το Απρίλιο έφτασε το 17,8% από 14, 7% του Μάρτιο και 5,4% τον Ιανουάριο.
Αυτό βεβαίως δε σημαίνει ότι το πρόβλημα του πληθωρισμού βαίνει προς την λύση του. Στα τρόφιμα, παρά την υποχώρηση των αυξήσεων, το πρόσημο για την εξέλιξη των τιμών παραμένει θετικό. Αυτό, σημαίνει ότι στις παλιές αυξήσεις προστίθενται και νέες, στην τελική τιμή που φτάνει το κάθε προϊόν στον καταναλωτή. Οι τιμές των τροφίμων καταγράφουν για τον Απρίλιο αύξηση κατά 9.7% ,από 11.8% τον Μάρτιο και 12,2% τον Φεβρουάριο. Αυτό σημαίνει ότι παρά την ύπαρξη μέτρων στήριξης, όπως είναι το market pass και το καλάθι του νοικοκυριού τα οποία βρίσκονται ακόμη σε ισχύ, η πίεση κυρίως για τα χαμηλά αλλά και τα μεσαία εισοδήματα, μήνα με τον μήνα μεγαλώνει.
Ένα δεύτερο, ανησυχητικό στοιχείο, είναι ότι ο δομικός πληθωρισμός, συνεχίζει να αυξάνεται φτάνοντας τον Απρίλιο στο 7,2% από 7% τον Μάρτιο. Αντίστοιχα , ο ευρωπαϊκός πληθωρισμός στον οποίο δεν υπολογίζονται τα καύσιμα και τα εποχικά τρόφιμα, είχε τον Απρίλιο μικρή υποχώρηση στο 6,3% από 6,5% τον Μάρτιο. Ο δομικός πληθωρισμός εκτός από βασικό ορισμό του, αποτελεί και ένα δείκτη “διάχυσης” της ακρίβειας, σε όλο το καλάθι των αγαθών και των υπηρεσιών του καλαθιού του πληθωρισμού.
Διπλή πίεση
Σε δεύτερη ανάγνωση, οι χθεσινές προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες ο γενικός πληθωρισμός για την Ευρωζώνη αυξήθηκε οριακά στο 7% τον Απρίλιο από 6,9% τον Απρίλιο, αποτελεί προάγγελο και για μια δεύτερη δυσάρεστη εξέλιξη. Ότι δηλαδή την Πέμπτη, στη συνεδρίαση του νομισματικού συμβουλίου της ΕΚΤ θα αποφασιστεί άλλη μια αύξηση των επιτοκίων του ευρώ. Αν και αυτό ήταν μάλλον αναμενόμενο, εκείνο που θα δυσκολέψει τα πράγματα είναι οι αποφάσεις για την επόμενη ημέρα της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Αν δηλαδή τα μηνύματα που έχουν φτάσει στη Φρανκφούρτη, είναι ότι ο πληθωρισμός επιμένει να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, το ΔΣ της ΕΚΤ, θα επιμείνει στην περαιτέρω νομισματική σύσφιξη , στην οποία έχει στραφεί από τον περασμένο Ιούλιο. Ακόμη και αν οι επόμενες αυξήσεις είναι της τάξης των 25 μονάδων βάσης, όσο περισσότερο ο πληθωρισμός επιμένει να βρίσκεται ψηλά , τόσο περισσότερο η ΕΚΤ, θα διατηρεί τα επιτόκια στο 3,75% – 4%. Αυτό για την Ελλάδα θα σημάνει μια διπλή πίεση στα νοικοκυριά που θα προέρχεται από τη μια από τις υψηλές τιμές και από την άλλη , από το υψηλό κόστος χρήματος.
