Η Συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
«Λίγοι νέοι παραμένουν στην Επαρχία. Φεύγουν στις μεγάλες πόλεις και στο εξωτερικό για σπουδές, και δύσκολα επιστρέφουν στην Επαρχία. Όσοι μένουν στην Επαρχία της Καστοριάς, αναγκάζονται να μετακινούνται κατά χιλιάδες το καλοκαίρι στα τουριστικά μέρη της Ελλάδος, για να εργασθούν εκεί στα ξενοδοχεία και στα τουριστικά καταστήματα. Όλα αυτά συμβάλλουν στην κρίση του οικογενειακού θεσμού και, κατά συνέπεια, στο δημογραφικό πρόβλημα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, ο οποίος μίλησε στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας» και αναφέρθηκε στο δημογραφικό πρόβλημα ιδιαίτερα της Μακεδονίας και την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Καστοριά, αλλά και στις ενέργειες που πρέπει να υλοποιηθούν για την αντιμετώπισή του.
– Κ.τ.Ο.: Το δημογραφικό είναι, αναμφισβήτητα, ένα από τα πρώτα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα η Ελληνική Πολιτεία, κυρίως στην Μακεδονία.
– κ. Καλλίνικος: Πράγματι, έτσι είναι. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας μας, με την πρόσφατη Εγκύκλιό της για την ημέρα των Πολυτέκνων (Συνοδική Εγκύκλιος 3080, 1.11.2023), εντοπίζει το πρόβλημα με ενάργεια: «…Δυστυχώς, η Πατρίδα μας βρίσκεται στα πρόθυρα δημογραφικής καταρρεύσεως», το οποίο έχει «κοινωνικές, οικονομικές, εθνικές και γεωπολιτικές συνέπειες».
Γι᾽ αυτό και καλεί την Ελληνική Πολιτεία «να ασχοληθεί όλως ιδιαιτέρως και επισταμένως με το δημογραφικό και την υπογεννητικότητα και να δώσει κίνητρα και ευεργετικά μέτρα σε νέους γονείς και πολύτεκνες οικογένειες».
Αυτό ισχύει και για την Μακεδονία, η οποία βιώνει το δημογραφικό πρόβλημα, συνδυαζόμενο και με τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελληνική Επαρχία και οι ακρίτες, εδώ και δεκαετίες, και τα οποία δεν φαίνεται να τα κατανοεί η κεντρική Διοίκηση.
– Κ.τ.Ο.: Πως είναι η κατάσταση σήμερα στην Καστοριά;
– κ. Καλλίνικος: Η κατάσταση είναι κρίσιμη, γιατί το δημογραφικό πρόβλημα στην Καστοριά συνδυάζεται με την μεγάλη ανεργία και με την εγκατάλειψη της Επαρχίας.
Λίγοι νέοι παραμένουν στην Επαρχία. Φεύγουν στις μεγάλες πόλεις και στο εξωτερικό για σπουδές, και δύσκολα επιστρέφουν στην Επαρχία. Όσοι μένουν στην Επαρχία της Καστοριάς, αναγκάζονται να μετακινούνται κατά χιλιάδες το καλοκαίρι στα τουριστικά μέρη της Ελλάδος, για να εργασθούν εκεί στα ξενοδοχεία και στα τουριστικά καταστήματα.
Όλα αυτά συμβάλλουν στην κρίση του οικογενειακού θεσμού και, κατά συνέπεια, στο δημογραφικό πρόβλημα.
Η Επαρχία της Καστοριάς, μετά την τελευταία απογραφή, που διαπίστωσε μείωση πληθυσμού της τάξης του 10%, έχασε μία βουλευτική έδρα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μειώθηκε απλώς ο πληθυσμός, αλλά μειώθηκε και σε σχέση με τις άλλες Επαρχίες της Ελλάδος. «Κερδισμένη» ήταν, ποιος άλλος; Η Αθήνα. Η πρωτεύουσα της Πατρίδας μας, που ο υδροκεφαλισμός της μέχρι και τις ημέρες μας είναι προκλητικός.
Γυρίζω όλα τα χωριά, μέχρι την άκρη των συνόρων, και με θλίψη βλέπω την εγκατάλειψη, το κλείσιμο των σχολείων, την έλλειψη νέων και παιδιών.
Και όμως, ο Νομός Καστοριάς μπορεί να στηριχθεί, γιατί δεν είναι ένας άγονος τόπος, αλλά έχει εύφορα μέρη, καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ποτιστικές και μη, κτηνοτροφία, ομαλά όρη με θαυμάσια δάση, μοναδικά τοπία, ιστορία, ηρεμία.
– Κ.τ.Ο.: Ποιες παρεμβάσεις θεωρείτε πως είναι απαραίτητες να γίνουν, ώστε να περιοριστεί το πρόβλημα;
– κ. Καλλίνικος: Οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν, θα είναι ανάλογες με τα αίτια του δημογραφικού προβλήματος.
Το βασικό αίτιο είναι η κρίση στον θεσμό της οικογένειας. Και ακολουθεί ο υδροκεφαλισμός της Ελλάδος.
Συνεπώς οι πρώτες παρεμβάσεις θα στοχεύσουν στην στήριξη του θεσμού της οικογένειας.
Ας σημειωθεί ότι ως οικογένεια ορίζεται η συμβίωση ανδρός και γυναικός με τα παιδιά που είναι καρπός της συμβίωσης αυτής. Και αυτός ο ορισμός της οικογένειας δεν μπορεί να αλλάξει, για οποιοδήποτε λόγο.
Στον βαθμό που ορισμένοι φορείς θεωρούν τον οικονομικό παράγοντα ως αιτία της υπογεννητικότητας, τότε πρέπει να γίνουν προσπάθειες αντιμετώπισης της ανεργίας των νέων και οικονομικής ενίσχυσης των οικογενειών και των γεννήσεων.
Πέραν όμως των ανωτέρω, η κρίση στην οικογένεια και η εξ αυτής υπογεννητικότητα, οφείλεται στην επικρατούσα φιλοσοφία ζωής, στην επικρατούσα αντιοικογενειακή φίλαυτη κουλτούρα. Και η αντιοικογενειακή αυτή κουλτούρα προωθείται μέσα από τα πρότυπα ζωής που προβάλλονται από την τηλεόραση και με τις ταινίες, που παιδαγωγούν με τον τρόπο τους τους νέους.
Αν αυτό είναι σωστό, τότε πρέπει να γίνει παιδαγωγική καμπάνια για να αλλάξει αυτή η αντιοικογενεική κουλτούρα.
Καμπάνια των αρμοδίων Υπουργείων στο θέμα της Παιδείας των νέων.
Να καταρτίζονται ανάλογα παιδαγωγικά μαθήματα που στηρίζουν την οικογένεια και την τεκνοποιία. Μαθήματα στο Σχολείο, αλλά και μαθήματα στην κοινωνία.
Για παράδειγμα, πρέπει να γίνει καμπάνια για να αναδεικνύεται η έννοια της παραδοσιακής οικογένειας και να ελέγχονται οι διάφορες αντιοικογενειακές ιδεολογίες.
Επίσης, μπορούν τα αρμόδια Υπουργεία, Παιδείας, Οικογένειας, Πολιτισμού, να προκηρύσσουν διαγωνισμούς παραγωγής ταινιών και ντοκυμαντέρ υπέρ της οικογένειας.
Και αυτό που οπωσδήποτε μπορεί να κάνει η Πολιτεία, είναι να νομοθετεί υπέρ της οικογένειας, με σαφή ορισμό του τι σημαίνει οικογένεια.
Το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι ψυχολόγοι και οι οικογενειακοί σύμβουλοι. Να στηρίζουν την οικογενειακή ζωή, να μη διευκολύνουν την διάλυση της οικογένειας και την ζωή της φιλαυτίας.
Και αν λάβουμε υπ᾽ όψη μας ότι μία πλευρά του δημογραφικού προβλήματος, είναι η άνιση κατανομή του πληθυσμού μεταξύ της πρωτεύουσας και της επαρχίας, τότε πρέπει νά δίνονται κίνητρα στους πολίτες που θέλουν να μείνουν στην Επαρχία. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να ενταχθεί και η επανεξέταση του συστήματος Καλλικράτη, που δεν φαίνεται να βοήθησε την Επαρχία ή τουλάχιστον δεν εμπόδισε την εγκατάλειψή της. Αυτό εισπράττω από τα ακριτικά χωριά που επισκέπτομαι και από τις συζητήσεις μου με εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης.
(Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο με την αναγραφή της πηγής προέλευσης της Συνέντευξης).
-Κ.τ.Ο.: Ποιες είναι οι δραστηριότητες της μητρόπολης για τους νέους και προς την κατεύθυνση αυτή;
– κ. Καλλίνικος: Η Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς αποτελεί μέρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και ακολουθεί την διδασκαλία της.
Η Εκκλησία μας είναι, αν όχι ο μόνος, ένας από τους λίγους φορείς που στηρίζουν την οικογένεια και την τεκνοποιία. Και είναι ο μόνος φορέας που στηρίζει την αφιέρωση, αφού και η οικογενειακή ζωή είναι ζωή αφιέρωσης και στηρίζεται στην αφιέρωση των συζύγων στην οικογένεια.
Πάντως, εφέτος στην Μητρόπολή μας αναβαθμίσαμε την μέριμνά μας για την οικογένεια, κάτι που εκφράσθηκε με σχετική Εγκύκλιό μας που εκδόθηκε στην αρχή του εκκλησιαστικού έτους.
Ορίσθηκε η Κυριακή της Οικογένειας, η δεύτερη Κυριακή του Ιανουαρίου που εορτάζει η Οικογένεια του Μεγάλου Βασιλείου. Ομιλώ κάθε εβδομάδα με θέμα την οικογένεια, αναλύοντας για εφέτος την ακολουθία του αρραβώνος και του Γάμου. Δίνω προσωπικά τις άδειες γάμου στα νέα ζευγάρια. Και, βεβαίως, στα πλαίσια της ποιμαντικής τόσο του Μητροπολίτου όσο και των Εφημερίων στις Ενορίες, αντιμετωπίζουμε με ευαισθησία τα οικογενειακά θέματα, στηρίζοντας την οικογένεια.
Επίσης, στα πλαίσια των ομιλιών μου προς τους Νέους, εφέτος αναπτύσσουμε θέματα με γενικό τίτλο «Αγάπης μαθήματα», διότι χρειάζεται και η αγάπη την ανάλογη παιδεία και την ανάλογη άσκηση και θεραπεία, αφού τα πάθη μας μάς εμποδίζουν να αγαπάμε και είναι αυτά που χωρίζουν τους ανθρώπους και τις οικογένειες, και είναι αυτά που εμποδίζουν τους ανθρώπους να αφιερωθούν στον Θεό, στον συνάνθρωπο, στην οικογένεια. Μπορεί να λέμε πολλές θεωρίες και ψυχολογικές συμβουλές στα ανδρόγυνα, αλλά το βασικό είναι η θεραπεία των παθών, ιδιαιτέρως της φιλαυτίας.
Η Εκκλησία μας είναι Εκκλησία της Αληθινής Αγάπης, και δεν μπορούμε να απεμπολίσουμε την μοναδική αυτή κληρονομιά, αλλά οφείλουμε να αγωνισθούμε να εφαρμόσουμε τις δύο μεγάλες εντολές του Χριστού, που είναι Αγάπη, για την αγάπη.
– Κ.τ.Ο.: Σε ποιους τομείς συνεργάζονται Εκκλησία και Πολιτεία σήμερα, ώστε ν᾿ αντιμετωπίσουν το δημογραφικό;
– κ. Καλλίνικος: Δεν είμαι ο κατάλληλος να απαντήσω σε αυτό το γενικό ερώτημα, που αφορά την Ιερά Σύνοδο κυρίως και την κεντρική Κυβέρνηση.
Εκείνο όμως που μπορώ να πω, είναι ότι η Εκκλησία στηρίζει έμπρακτα την οικογένεια κυρίως με την διδασκαλία της και την παράδοσή της, αλλά και με την ποιμαντική της. Ακόμη και με τον θεσμό της οικονομικής στήριξης του τρίτου παιδιού της Θράκης κάθε έτος.
Πολλές ελπίδες δίνει η ίδρυση ιδιαίτερου Υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής, με πρώτη Υπουργό την κ. Σοφία Ζαχαράκη, η οποία πρόσφατα επισκέφθηκε την Καστοριά και είχαμε συζήτηση για τα θέματα αυτά. Εφόσον η προοπτική που θα δώσει η Κυβέρνηση στο Υπουργείο αυτό είναι προοπτική στήριξης της οικογένειας, ελπίζουμε ότι θα φέρει καλά αποτελέσματα, να παράξει δηλαδή έργο προς την αντιμετώπιση και του δημογραφικού. Και προς τον σκοπό αυτό η Πολιτεία δεν θα βρει καλύτερο συμπαραστάτη από την Εκκλησία, που στηρίζει την οικογένεια και αγαπά τα παιδιά.
Πηγή: Dogma.gr
