Της Βάσως Βεγίρη
Ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ τα επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται στα σκαριά στη Θεσσαλονίκη και φιλοδοξούν να διαμορφώσουν ένα σύγχρονο μητροπολιτικό προφίλ, αξιοποιώντας τον ιστορικό κομβικό γεωγραφικό της ρόλο, σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες.
Αρκετά από τα επενδυτικά σχέδια αφορούν ιστορικά-εμβληματικά, παλιά, βιομηχανικά ακίνητα που θα αναβιώσουν με νέες μικτές χρήσεις, οι οποίες θα συνδυάζουν εμπόριο, χώρους γραφείων, κατοικίες -ακόμη και ουρανοξύστη, ξενοδοχεία κ.ά., ενώ η πόλη διεκδικεί πλέον δυναμικά πρωταγωνιστικό ρόλο στα logistics, αλλά και στην ενέργεια. Συγκεκριμένα:
– «ΦΙΞ» και «Hub 26»: Επένδυση άνω των 100 εκατ. ευρώ σχεδιάζει η Dimand για το εμβληματικό διατηρητέο βιομηχανικό ακίνητο «ΦΙΞ», στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης.
Η Filma A.E., θυγατρική της Dimand, έχει υπογράψει προσύμφωνο από τον Φεβρουάριο για το 50% του βιομηχανικού ακινήτου και οι συζητήσεις για την απόκτηση του συνόλου του ακινήτου, όπως αναφέρει στη «Ν» ο γενικός διευθυντής επενδύσεων της Dimand, Νίκος Δήμτσας, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν στο πρώτο τρίμηνο του 2023.
Το επενδυτικό πλάνο της Dimand για το «ΦΙΞ», σύμφωνα με τον κ. Δήμτσα, θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ και το νέο «ΦΙΞ» θα περιλαμβάνει μικτές χρήσεις, ήτοι γραφειακούς χώρους, εμπορικές χρήσεις, κατοικίες θα υπάρξει δηλαδή και νέα δόμηση, πολιτιστικές χρήσεις και μάλλον και ξενοδοχείο.
Ακριβώς απέναντι από το «ΦΙΞ» η Dimand έχει επίσης σε εξέλιξη τη μεγάλη επένδυση του επιβλητικού συγκροτήματος γραφείων «Hub 26» από κοινού με την Prodea Investments. Το «Hub 26», επί της λεωφόρου 26ης Οκτωβρίου, αποτελείται από τέσσερα λειτουργικά ανεξάρτητα και βιοκλιματικά κτήρια, με 15.600 τ.μ. νέων σύγχρονων χώρων εργασίας.
Είναι μια επένδυση που πρόκειται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2023 και αναμένεται να ξεπεράσει τα 35 εκατ. ευρώ.
Το βιομηχανικό συγκρότημα «ΦΙΞ» είχε πρωτοχτιστεί το 1888 στα πρότυπα μεγάλων ευρωπαϊκών βιομηχανιών ως οινοπνευματοποιείο «Μισραχή», ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα (1892) συνδιοικήθηκε από τις γνωστές επιχειρηματικές εβραϊκές οικογένειες της Θεσσαλονίκης Αλλατίνη, Μισραχή και Φερνάντες.
Το 1912 άρχισε η λειτουργία του ως ζυθοποιείο «Όλυμπος», αργότερα συνενώθηκε με το παγοποιείο-ζυθοποιείο «Νάουσα» στην απέναντι πλευρά του δρόμου και τελικά πέρασε στα χέρια του ιδιοκτήτη της αθηναϊκής εταιρείας «ΦΙΞ», Κάρολου Φιξ, το έτος 1926. Το 1983 η εταιρεία κήρυξε πτώχευση, η ακίνητη περιουσία της περιήλθε στην Εθνική Τράπεζα και το 1991 μετά από πλειστηριασμό το συγκρότημα αγοράστηκε από ιδιώτες με στόχο την πολιτιστική εκμετάλλευση. Το 1994 η 4η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων χαρακτήρισε το συγκρότημα ως έργο τέχνης εξαιρετικού ενδιαφέροντος και το υπουργείο Πολιτισμού, επί θητείας Θάνου Μικρούτσικου, χαρακτήρισε το σύνολο σχεδόν των κτηρίων ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Από την εν λόγω απόφαση εξαιρέθηκαν κάποια νεότερα τμήματα του συγκροτήματος, τα οποία αξιοποιήθηκαν ως χώροι πολιτισμού και διασκέδασης.
– Κεραμεία Αλλατίνη: Μεγάλη οικιστική-εμπορική-πολιτιστική επένδυση δρομολογείται και στο επίσης εμβληματικό πρώην βιομηχανικό ακίνητο των «Κεραμείων Αλλατίνη» στην ανατολική Θεσσαλονίκη, το οποίο έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία του γνωστού επιχειρηματία Σταύρου Ανδρεάδη. Πέραν, δε, της αποκατάστασης και αξιοποίησης των επτά διατηρητέων κτηρίων που βρίσκονται στο εν λόγω ακίνητο, προβλέπεται η ανέγερση κτηρίου 30 ορόφων, συνολικού ύψους 100 μέτρων, στο οποίο θα συγκεντρωθεί όλη η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση (32.000 τ.μ.) και φιλοδοξεί να αποτελέσει το νέο τοπόσημο της Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχει δοθεί σε δημόσια διαβούλευση, ένα από τα διατηρητέα κτήρια θα εκχωρηθεί στον Δήμο Θεσσαλονίκης για πολιτιστικές εκδηλώσεις και μητροπολιτικής κλίμακας και γίνεται μνεία στη λειτουργία Μουσείου (σ.σ. Κεραμοποιίας). Λόγω του ουρανοξύστη -και όχι μόνοπρόκειται εύλογα για ένα project πολλών δεκάδων -αν όχι τριψήφιου αριθμούεκατομμυρίων ευρώ.
Το πρώτο κεραμοποιείο στο εν λόγω ακίνητο κατασκευάστηκε το 1848 και το διαδέχτηκε το 1880 το μεγάλο -ακόμη και για τα σημερινά δεδομέναεργοστάσιο παραγωγής τούβλων, κεραμιδιών γαλλικού τύπου, πήλινων σωλήνων, καπνοδόχων κ.ο.κ., που εξάγονταν στα όλα Βαλκάνια, στην Ευρώπη και την Ανατολή.
– Μύλοι Αλλατίνη: Στον όμιλο Φάις ανήκει ήδη το 50% του επίσης ιστορικού βιομηχανικού ακινήτου των πρώην «Μύλων Αλλατίνη» στην ανατολική Θεσσαλονίκη, σε σημείο «φιλέτο» στη συμβολή της λεωφόρου Γ. Παπανδρέου με τη Θ. Σοφούλη, συνολικού εμβαδού 26 στρεμμάτων. Στις 16 Νοεμβρίου είναι προγραμματισμένος νέος πλειστηριασμός για το υπόλοιπο 50% του ακινήτου και αναμένεται να διεκδικηθεί από τον ίδιο όμιλο. Το μέγεθος του ακινήτου και του οικοπέδου προοιωνίζονται ένα πολύ υψηλό επίσης επενδυτικό πλάνο.
Ο όμιλος Φάις έχει ήδη σημαντική παρουσία στη Θεσσαλονίκη με το εμπορικό κέντρο One Salonica, όπως και με πλειοψηφικό ποσοστό της ιστορικής Αγοράς Μοδιάνο, η οποία -σημειωτέοναναμένεται να ανοίξει προσεχώς.
Οι «Μύλοι Αλλατίνη» είναι από τα ιστορικότερα κτήρια της Θεσσαλονίκης και χρονολογούνται από το 1890. Ανήκαν στην ιταλοεβραϊκή οικογένεια Allatini και σχεδιάστηκαν από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι. Το 1898 ο Μύλος καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά και ξαναχτίστηκε μεγαλύτερος, στην ίδια θέση, σε σχέδια του ίδιου Ιταλού αρχιτέκτονα.
– Βάλκαν Έξπορτ: Μπορεί να μην είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο και να μη βρίσκεται εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, όπως τα τρία προηγούμενα, ωστόσο το ακίνητο της «Βάλκαν Έξπορτ» στο 15ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Έδεσσας είναι επίσης ανενεργό επί σειρά πολλών ετών. Θα αναβιώσει και πάλι από την Dimand και θα μετατραπεί σε κόμβο Logistics για τη Βόρεια Ελλάδα. Η απόκτηση του ακινήτου κόστισε 6 εκατ. ευρώ και η Dimand θα φτιάξει σε δύο φάσεις συγκρότημα Logistics, συνολικής επιφάνειας 120.000 τ.μ. περίπου εντός συνολικά 30 μηνών. Η συνολική ακαθάριστη αξία ανάπτυξης (GDV) του έργου κατά την ολοκλήρωσή του εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε περίπου 160 εκατ. ευρώ.
– Εμπορευματικό Κέντρο στο Γκόνου: Σε κέντρο Logistics αναμένεται να μετατραπεί και το πρώην στρατόπεδο Γκόνου, για το οποίο άρχισε πρόσφατα νέα προσπάθεια αξιοποίησης από πλευράς πολιτείας, μετά και τη σχετική πρωτοβουλία-αίτημα του Συνδέσμου Εξαγωγέων ΣΕΒΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΓΑΙΟΣΕ ανέθεσε το έργο της «Εκτίμησης τρέχουσας αγοραίας και μισθωτικής αξίας έκτασης 672,26 στρεμμάτων, πρώην στρατόπεδο Γκόνου» στην εταιρεία Geoaxis. Στόχος της ΓΑΙΑΟΣΕ σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ είναι η δημιουργία του μεγαλύτερου Εμπορευματικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης. Ένα τέτοιο project, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΣΕΒΕ, θα είναι της τάξης των 260 εκατ. ευρώ και θα αποτελέσει την πύλη για προϊόντα από Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για μια τέτοια επένδυση στη Β. Ελλάδα.
– Ανάπλαση ΔΕΘ-«Thessaloniki ConFEx Park»: Στα 280 εκατ. ευρώ εκτιμάται, σύμφωνα με επικαιροποιημένους υπολογισμούς, του εθνικού εκθεσιακού φορέα το μεγάλο έργο της ανάπλασης της ΔΕΘ, που θα πραγματοποιηθεί με ΣΔΙΤ. Στόχος είναι η ΔΕΘ του 2026 να πραγματοποιηθεί σε ένα μέρος -έστωτης επένδυσης, δηλαδή της νέας ΔΕΘ, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την 1η ΔΕΘ του 1926.
Σύμφωνα με την προμελέτη του έργου, στον χώρο του ακινήτου που συνολικά καταλαμβάνει 175 στρέμματα η δόμηση θα καλύπτει 91.000 τ.μ. -περίπου 12%λιγότερα από σήμερα. Πιο αναλυτικά, το Συνεδριακό Κέντρο και τα τρία περίπτερα θα έχουν εμβαδόν 69.000 τ.μ. Τα 51.000 αφορούν τα τρία περίπτερα και τα 18.000 το Συνεδριακό Κέντρο. Στη βόρεια πλευρά του ακινήτου θα δημιουργηθεί το Business Center, που θα αποτελείται από τέσσερα κτήρια (ξενοδοχείο, δύο εμπορικά κτήρια, ένα πολλαπλών χρήσεων). Η έκταση του πρασίνου πολλαπλασιάζεται και θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο μητροπολιτικό πάρκο.
– Thess INTEC: Στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει ενταχθεί με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών η δημιουργία του Τεχνολογικού Πάρκου 4ης γενιάς «Thess INTEC» και εκτιμάται ότι άλλα τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ θα προέλθουν για το ίδιο project από ιδιωτικούς πόρους.
Ο χώρος εγκατάστασης βρίσκεται στην ανατολική Θεσσαλονίκη σε έκταση 760 στρεμμάτων.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, οι μπουλντόζες αναμένεται να έχουν πιάσει δουλειά μέχρι τον Μάρτιο του 2023 και στα μέσα του 2025 θα είναι ήδη εγκατεστημένοι και θα δουλεύουν μέσα στο πάρκο οι πρώτοι 100 εργαζόμενοι στις εταιρείες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να εγκατασταθούν στο πάρκο, ενώ επίσης θα έχουν ξεκινήσει τα πρώτα κτήρια των Ισραηλινών που συμμετέχουν στο project, καθώς έχει υπογραφεί δεσμευτικό Term Sheet με το Basecamp Innovation Center Uzy Zwebner και το fund JTLV για επένδυση και ανάπτυξη 70.000 τ.μ. εγκαταστάσεων εντός του Thess INTEC.
Προσύμφωνο έχει υπογράψει επίσης η «Thess INTEC Α.Ε.» με το ΕΚΕΤΑ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης) για 11.000 τ.μ. συν option άλλα 5.000 τ.μ. για ερευνητικές εγκαταστάσεις εντός του πάρκου.
Το 93% των πρώτων κτηρίων που θα ανεγερθούν είναι ήδη «καπαρωμένο» από επιχειρήσεις και ιδρύματα που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να εγκατασταθούν στο πάρκο, ενώ μαζί με τα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα έχουν σχηματίσει έξι mega projects ανά τομέα τεχνολογίας, μεταξύ άλλων σε νανοτεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, ενέργεια, logistics. Ο φορέας ανάπτυξης του πάρκου θα χτίσει μόνο το 10% της έκτασης και το υπόλοιπο 90% από τα κτήρια θα γίνει από ιδιωτική πρωτοβουλία, που θα νοικιάζει γη και θα βάλει τα χρήματα για να υλοποιήσει τα σχέδιά της μέσα στο πάρκο.
– Θεσσαλονίκη FSRU: Πλωτή μονάδα αερίου (FSRU) θέλει να εγκαταστήσει στον Θερμαϊκό Κόλπο η Elpedison. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχει δώσει σχετική άδεια και το συνολικό ύψος της επικείμενης επένδυσης υπολογίζεται στα 60 εκατ. ευρώ.
– ΟΛΘ: Υπενθυμίζεται επίσης ότι στον ΟΛΘ βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλο πρόγραμμα -των υποχρεωτικών και όχι μόνοεπενδύσεων, με βασική την επένδυση για την επέκταση του 6ου προβλήτα, η οποία είναι της τάξης των 150 εκατ. ευρώ και αναβαθμίζει δραστικά το λιμάνι. Ανάδοχος για την επέκταση του 6ου προβλήτα είναι η κοινοπραξία Mytilineos SA Rover Maritime SL HDK SA.
