«Κενό γράμμα» θα παραμείνει η υπόσχεση του πρωθυπουργού για μέσους μισθούς στα 1.500 ευρώ στο τέλος της επόμενης τετραετίας, εάν δεν επαναφέρει το προ οικονομικής κρίσης καθεστώς των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Μπορεί οι κατώτατοι μισθοί να καθορίζονται με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου και – επομένως – η κυβέρνηση να έχει τη δυνατότητα να προσδιορίζει το ύψος αυτών των αμοιβών, ωστόσο η αύξηση των υπολοίπων μισθών απαιτούν είναι μια περισσότερο «πολύπλοκη διαδικασία».

Οι κλαδικές συμβάσεις

Συγκεκριμένα η αύξησή τους απαιτεί την υπογραφή κλαδικών συμβάσεων οι οποίες μέχρι ώρας είναι ελάχιστες με αποτέλεσμα οι υπόλοιποι μισθοί – πλην των κατώτατων – να μην ακολουθούν τις αυξήσεις που αποφασίζονται κεντρικά από την κυβέρνηση.

Οι μισθοί κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης υπέστησαν τεράστιες αριθμητικές απώλειες, αλλά το σημαντικότερο απώλεσαν και το θεσμικό καθεστώς διαμόρφωσης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Μπορεί – μετά την τελευταία αύξηση – οι κατώτατοι μισθοί να επανήλθαν στα προ της κρίσης επίπεδα, αλλά οι λεγόμενοι «μέσοι μισθοί», οι παραμένουν χαμηλά, αφού ελάχιστα επηρεάσθηκαν από τις αυξήσεις που δόθηκαν στα κατώτατα όρια των αμοιβών. Χαρακτηριστικό είναι το στοιχείο, σύμφωνα με το οποίο το 80% των εργαζομένων δεν έχουν «δει» καμία αλλαγή στις αμοιβές του, παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις του κατώτατου μισθού.

Ο κ. Μητσοτάκης υποσχέθηκε αύξηση των μέσων μισθών στα 1.500 ευρώ αλλά η «επιστροφή των μισθών» δηλαδή η επαναφορά και των υπολοίπων – εκτός των κατώτατων – αμοιβών, δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Η έκθεση του ΟΟΣΑ

Η πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, ασχολείται με το θέμα αυτό συστήνοντας ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των κλαδικών συμβάσεων εργασίας. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία ζητά το 80% των εργαζομένων να καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις που έχουν προέλθει από συλλογικές διαπραγματεύσεις. Στη χώρα μας σήμερα, οι κλαδικές συμβάσεις – μόλις μετά βίας – καλύπτουν το 25% των εργαζομένων.

Συνεπώς η επαναφορά του κατώτατου μισθού, πάνω από τα προ της κρίσης επίπεδα, δεν σημαίνει αυτόματα αύξηση και των μέσων μισθών. Χωρίς την επιστροφή των κλαδικών συμβάσεων εργασίας και την αποκατάσταση των κανόνων του συλλογικού δικαίου που καταργήθηκαν κατά την περίοδο των μνημονίων, η επίτευξη του πρωθυπουργικού στόχου είναι αμφίβολη.