Η αρθρίτιδα του γόνατος, είναι μία πάθηση η οποία ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Τα άτομα αυτά ταλαιπωρούνται από χρόνιους πόνους και από μειωμένη λειτουργικότητα των γονάτων τους, κάτι το οποίο δυσκολεύει την καθημερινότητα τους.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα παρέχουμε κάποιες αξιόπιστες πληροφορίες, ώστε να βοηθήσουμε τα άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα γόνατος, να κατανοήσουν καλύτερα τι συμβαίνει στο γόνατο τους, και πως μπορούν να βοηθηθούν.
Τι συμβαίνει στο γόνατο μου όταν έχω οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο
Όταν η οστεοαρθρίτιδα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, εμφανίζονται αρκετά σημάδια εκφύλισης της άρθρωσης του γόνατος. Τα σημάδια αυτά είναι:
– Απώλεια χονδρού/Στένωση του αρθρικού χώρου. Η απώλεια χονδρού είναι ένας από τους κύριους δείκτες που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας. Αυτή η απώλεια χονδρού περιορίζει το χώρο μεταξύ των οστών της άρθρωσης του γόνατος, με αποτέλεσμα τα οστά της άρθρωσης να έρχονται σε επαφή μεταξύ τους , προκαλώντας πόνο και δυσφορία. Η κατάσταση αυτή δυσκολεύει την καθημερινότητα του ατόμου, διότι οι δυνάμεις που ασκούνται στα σημεία επαφής μεταξύ των αρθρώσεων, μπορεί να φτάσει έως και 3 φόρες το σωματικό τους βάρος. Όταν όμως τα οστά δεν έχουν πλέον την απορρόφηση που παρέχεται από τον χονδρό, τότε προκαλείται έντονος πόνος κατά την εκτέλεση αυτών των δραστηριοτήτων.
– Αλλαγή στο αρθρικό υγρό. Το αρθρικό υγρό είναι το φυσικό λιπαντικό των αρθρώσεων, επιτρέποντας τες να κινούνται ομαλά. Επίσης το αρθρικό υγρό κρατά τις αρθρώσεις διαχωρισμένες και λειτουργεί ως φίλτρο για την άρθρωση, επιτρέποντας τη διέλευση των θρεπτικών συστατικών, ενώ παράλληλα κράτα έξω από την άρθρωση τις επιβλαβείς ουσίες. Κατά την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, το αρθρικό υγρό γίνεται πιο υδαρές και λιγότερο αποτελεσματικό ως λιπαντικό για την άρθρωση, και αυτό προκαλεί περισσότερη τριβή και συνολική φθορά συμβάλλοντας στην απώλεια χονδρού που αναφέραμε προηγουμένως.
– Σχηματισμός οστεόφυτων. Όταν υπάρχει μεγάλη απώλεια χόνδρου στην άρθρωση, τότε συχνά υπάρχει υπερβολική ανάπτυξη οστού στο προσβεβλημένο σημείο. Αυτές οι οστικές αναπτύξεις ονομάζονται οστεόφυτα και συνήθως προκαλούν ακαμψία και πόνο στην προσβεβλημένη άρθρωση. Επίσης ο σχηματισμός οστεόφυτων σχετίζεται και με την κακή ευθυγράμμιση του προσβεβλημένου γόνατος.
– Φλεγμονή. Ενώ αρχικά η οστεοαρθρίτιδα είχε ταξινομηθεί από τους ερευνητές ως μη φλεγμονώδης τύπος αρθρίτιδας, οι μελέτες οδήγησαν στην επανεκτίμηση αυτής της άποψης. Το αρθρικό υγρό συνήθως επηρεάζεται από φλεγμονή στα άτομα με οστεοαρθρίτιδα, προκαλώντας ερυθρότητα, οίδημα, πόνο και αυξημένη θερμοκρασία στην περιοχή. Η φλεγμονή προκαλείται από παράγοντες που σχετίζονται με την οστεοαρθρίτιδα που πυροδοτούν τη φυσική ανασολογική απόκριση του ανθρώπινου σώματος.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι οστεοαρθρίτιδας γόνατος
Η άρθρωση του γόνατος, έχει 3 ζώνες επαφής γνωστές και ως διαμερίσματα, όπου συνήθως εμφανίζεται η οστεοαρθρίτιδα. Ένας συνηθισμένος τρόπος ταξινόμησης της οστεοαρθρίτιδας γόνατος, είναι ποιο από τα 3 διαμερίσματα επηρεάζεται:
- Μέσο κνημομηριαίο διαμέρισμα – βρίσκεται στο εσωτερικό μέρος του γόνατος, όπου η κνήμη συναντά το μηριαίο οστό.
- Πλευρικό κνημομηριαίο διαμέρισμα – βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του γόνατος, όπου η κνήμη συναντά το μηριαίο οστό.
- Επιγονατιδικό διαμέρισμα – το μπροστινό μέρος του γόνατος, μεταξύ της επιγονατίδας και του μηριαίου οστού.
Ανάλογα με το άτομο, θα μπορούσε να επηρεαστεί οποιοσδήποτε συνδυασμός αυτών των διαμερισμάτων και να έχουμε ακόμη μια ταξινόμηση οστεοαρθρίτιδας, όπως:
- Μονοδιαμερισματική , όταν προσβάλλεται ένα μόνο διαμέρισμα της άρθρωσης
- Διδιαμερισματική , όπου επηρεάζονται δυο διαμερίσματα της άρθρωσης
- Τριδιομερισματική , όταν επηρεάζονται και τα 3 διαμερίσματα της άρθρωσης
Η ταξινόμηση και η κατανόηση των περιοχών της άρθρωσης του γόνατος που επηρεάζονται, είναι και το κλειδί για τη διαχείριση των επιπτώσεων της οστεοαρθρίτιδας στην υπόλοιπη άρθρωση.
Τι σημαίνει για τον τρόπο και την ποιότητα της ζωής μας η οστεοαρθρίτιδα
Ο αντίκτυπος της οστεοαρθρίτιδας στον τρόπο και στην ποιότητα της ζωής μας, διαφέρει από άτομο σε άτομο, διότι εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Εάν κάποιο άτομο βιώνει, λιγότερο επηρεασμένη κινητικότητα και λιγότερο πόνο γενικά, η ποιότητα και ο τρόπος ζωής που επηρεάζεται σε μικρότερο βαθμό από κάποιο άτομο που βιώνει ποιο έντονα τα συμπτώματα αυτά.
Γενικότερα τα άτομα με οστεοαρθρίτιδα γόνατος δυσκολεύονται:
- Να καθίσουν οκλαδόν
- Να ανέβουν και να κατέβουν σκάλες
- Να περπατήσουν
Πώς πρέπει να διαχειριστούμε την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος
Για να διαχειριστούμε με ασφάλεια και αποτελεσματικά την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, θα πρέπει να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία θεραπευτή, ο οποίος αφού αξιολογήσει τις ικανότητες και την σωματική κατάσταση του ασθενή, θα σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας μέσω της άσκησης και της κινησιοθεραπείας.
Τα άτομα με οστεοαρθρίτιδα θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πλέον όλα τα ερευνητικά δεδομένα συμφωνούν στην άποψη ότι ο πιο ασφαλής και αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης της οστεοαρθρίτιδας είναι η εξειδικευμένη άσκηση και η κινησιοθεραπεία. Οπότε ο καλύτερος τρόπος να διαχειριστή ένα άτομο την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, είναι να προσπαθήσει να παραμείνει όσο το δυνατόν δραστήριο. Η άσκηση όχι μόνο θα βοηθήσει το άτομο να κινείται ελεύθερα και χωρίς πόνο, αλλά θα λειτουργήσει και προληπτικά, συμβάλλοντας σημαντικά στη μείωση των συμπτωμάτων της.
Τώρα που έχετε οπλιστεί με σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, μπορείτε να απευθυνθείτε στο Functional Movement για να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα της θεραπείας σας.
Παγούνης Νικόλαος
Κινησιολόγος – Κινησιοθεραπευτής
Εξειδίκευση στην Ιατρικής της Άσκησης
& στην Αθλητική Φυσικοθεραπεία
International Certificate in Osteopathic &
Chiropractic Manipulation
