Του Τάσου Δασόπουλου
Ψηλά στην ατζέντα του νέου οικονομικού επιτελείου θα είναι η επαναφορά του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, από την ΕΕΣΥΠ στο κεντρικό δημόσιο.
Με εξαίρεση τη μικρή πιθανότητα μιας τρίτης εκλογικής αναμέτρησης, τόσο η ΝΔ, που προηγείται δημοσκοπικά, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν δεσμευτεί για την επαναφορά του πλειοψηφικού ποσοστού των δύο μεγάλων εταιρειών ύδρευσης στη διαχείριση του κεντρικού δημοσίου.
Σήμερα, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) γνωστή και ως “υπερταμείο”, έχει στο χαρτοφυλάκιο της το 50% + 1 μετοχή του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ, και μέσω του ΤΑΙΠΕΔ που αποτελεί θυγατρική της ΕΕΣΥΠ, επιπλέον 11% των μετοχών της εταιρείας. Αντίστοιχα, στην ΕΥΑΘ το Υπερταμείο κατέχει το 50% + 1 μετοχή, και επιπλέον ποσοστό 24% μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
Η προηγούμενη κυβέρνηση ξεκίνησε αυτήν τη διαδικασία από τον περασμένο Μάρτιο, όταν το Τμήμα Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε απόφαση με την οποία ζητούσε από το υπουργείο Οικονομικών να εφαρμόσει πλήρως τις αποφάσεις 190 και 191 της ολομέλειας του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ που εκδόθηκαν τον Φεβρουάριο του 2022. Σύμφωνα με τις αποφάσεις, κρίνονταν ως αντισυνταγματική η κατοχή του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών από την ΕΕΣΥΠ αφού, όπως τονίζονταν, το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να έχει και την πλήρη κατοχή των δυο εταιρειών και όχι μόνο την εποπτεία τους. Ένα δεύτερο σκέλος της απόφασης, έδινε εντολή οι μετοχές των δύο εταιρειών να επιστρέψουν στο μετοχολόγιο του Δημοσίου.
Τη νέα προσφυγή κατά της κατοχής της πλειοψηφίας των μετοχών των ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ προκάλεσαν τα άρθρα 114 και 115 του νόμου 4964/22, με τα οποία το υπουργείο Οικονομικών νομιμοποιούσε την κατοχή της πλειοψηφίας των μετοχών των ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ από την ΕΕΣΥΠ. Αυτήν τη φορά οι εργαζόμενοι των εταιρειών προσέφυγαν στο Τμήμα Συμμόρφωσης του ΣτΕ πετυχαίνοντας την απόφαση που εκδόθηκε στις 21 Μαρτίου.
Η εμπλοκή της Κομισιόν
Η μεταφορά της τυπικής και ουσιαστικής διαχείρισης των δύο εταιρειών στη διαχείριση του Δημοσίου πρέπει να περάσει και από τις Βρυξέλλες, καθώς τόσο η σύσταση και λειτουργία του Υπερταμείου, όσο και η διαμόρφωση του χαρτοφυλακίου του αποτελούν δεσμεύσεις της χώρας κατά τη διάρκεια του τρίτου μνημονίου.
Ειδικότερα, οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ αποτελούν μέρος της περιουσίας της ΕΕΣΥΠ. Με βάση αυτό συμμετέχουν μέσω των κερδών τους στην υποχρέωση του υπερταμείου να διαθέτει ποσοστό 50% των κερδών του για την αποπληρωμή του χρέους και το 25% για την υλοποίηση επενδύσεων.
Επίσης, οι μετοχές των δύο εταιρειών συμμετέχουν στην εγγύηση ύψους 25 δισ. ευρώ, η οποία θεσμοθετήθηκε το 2018, προς τον ESM για το δάνειο των 86 δισ. ευρώ του τρίτου μνημονίου. Για την τήρηση αυτών των δεσμεύσεων, συμφωνήθηκε στο εποπτικό συμβούλιο του Υπερταμείου να συμμετέχουν σε μόνιμη βάση μέλη διορισμένα από την ΕΕ.
Η διαπραγμάτευση
Αμέσως μετά την εκλογής της νέας κυβέρνησης και τις προγραμματικές δηλώσεις, θα ξεκινήσει από τις αρχές Σεπτέμβρη μια διαπραγμάτευση με την Κομισιόν για τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους για τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2024.
Στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου, η ηγεσία του νέου οικονομικού επιτελείου θα πρέπει να λύσει και το θέμα των εταιρειών ύδρευσης, ώστε οι μετοχές τους να περάσουν ξανά στη διαχείριση του κεντρικού δημοσίου.
Η προθεσμία που έχει δοθεί από την απόφαση του Τμήματος Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας, λήγει μέσα στον Σεπτέμβριο. Συνεπώς, μέχρι τότε, θα πρέπει να έχουμε πάρει τη σύμφωνη γνώμη της ΕΕ, ώστε οι μετοχές των δύο εταιρειών να επιστρέψουν στο Δημόσιο, για να τελειώσει και η φημολογία περί ενδεχόμενης ιδιωτικοποίησης.
